Akıllı telefonlar artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Gün içinde iletişimden habere, sosyal medyadan eğlenceye kadar pek çok ihtiyacımızı bu küçük cihazlar aracılığıyla karşılıyoruz. Ancak uzun süre telefona eğilerek bakmak, farkında olmadan boynumuza ciddi yük bindiriyor.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, akıllı telefon kullanım süresi ile boyun ve omuz ağrıları arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösteriyor. Peki bu durum boyun fıtığı gelişiminde ne kadar etkili?
Gezi Bülteni İçerik
Yeni Araştırmadan Dikkat Çekici Sonuçlar
2025 yılında yapılan bir çalışmada, 252 tıp öğrencisinin akıllı telefon kullanımı, bağımlılık düzeyi ve boyun-el rahatsızlıkları incelendi.
Sonuçlar oldukça çarpıcıydı: Katılımcıların %42,9’u boyun ağrısı, %30’u el rahatsızlığı yaşadığını bildirdi. Üstelik bu ağrılar, akıllı telefon bağımlılığı arttıkça belirgin hale geliyordu. Araştırmacılar, telefon kullanım süresi ile boyun rahatsızlığı şiddeti arasında anlamlı bir pozitif ilişki buldu (p < 0.001).
Yani, telefona ne kadar uzun süre bakarsanız, boynunuz o kadar fazla yük altında kalıyor. Gün içinde öne eğilerek saatlerce ekran izlemek, omurlar arasındaki disklerin ön kısmına baskı yaparak zamanla deformasyon yaratabiliyor. Bu da boyun fıtığı riskini ciddi şekilde artırıyor.
“Text Neck” Nedir?
Uzmanlar bu tabloyu “text neck” yani “mesaj boynu” sendromu olarak tanımlıyor. Normalde başınız dik durduğunda boyun omurlarına yaklaşık 4–5 kilogramlık bir yük biner. Ancak başınızı 30 derece öne eğdiğinizde bu yük 18 kilograma kadar çıkar.
Bir başka deyişle, telefon ekranına uzun süre öne eğilerek bakmak, boynunuzun üzerine bir bowling topu koymakla eşdeğer.
Bu sürekli yüklenme, zamanla servikal disklerde yıpranma ve sinir köklerine bası oluşturabiliyor. Eğer bu süreç fark edilmeden devam ederse, ilerleyen dönemde kronik ağrı, uyuşma ve kas güçsüzlüğüyle seyreden boyun fıtığı gelişebiliyor.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Gerektiren Durumlar
Boyun fıtığı erken evrede fark edilirse, ilaç tedavisi, fizik tedavi ve egzersizlerle kontrol altına alınabilir. Ancak bazı durumlarda sinir basısı o kadar ilerler ki, boyun fıtığı ameliyatı kaçınılmaz hale gelir.
Ameliyat, omurlar arasındaki bozulmuş diski çıkararak sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırır. Ameliyat sonrası süreçte ise en kritik nokta, hastanın doğru postür alışkanlıkları kazanmasıdır. Telefon, bilgisayar veya tablet kullanımında aynı hataları sürdürmek, yapılan cerrahinin etkisini azaltabilir.
Bu nedenle, boyun fıtığı ameliyatı sonrası rehabilitasyon sürecinde ekran kullanım süresinin kısıtlanması ve ergonomik pozisyonların öğrenilmesi çok önemlidir.
Akıllı Telefon Kullanımıyla İlgili En Yaygın Hatalar
- Telefona öne eğilerek bakmak:
Boyun kaslarına sürekli yük bindirir, disklerin ön kısmında basınç oluşturur. - Uzun süre aynı pozisyonda kalmak:
Kan dolaşımını azaltır, kaslarda gerginlik ve ağrıya yol açar. - Ekran parlaklığının düşük olması:
Gözleri kısmaya ve boynun istemsiz kasılmasına neden olur. - Tek elle telefon kullanmak:
Boyun, omuz ve el kaslarında asimetrik gerilme oluşturur.
Boyun ve Omurga Sağlığını Korumak İçin Öneriler
- Telefonu göz hizasında tutun: Ekran boy hizasında olmalı, öne eğilmekten kaçının.
- Ekran süresini sınırlayın: Gün içinde 20 dakikada bir kısa molalar verin.
- Boyun egzersizleri yapın: Günde birkaç dakika sürecek esneme hareketleri kas gerginliğini azaltır.
- Doğru oturuş pozisyonunu benimseyin: Omuzlar geride, sırt dik, baş nötr pozisyonda olmalıdır.
- Yatarken telefon kullanmayın: Yan yatarken ekrana bakmak boyun kaslarına dengesiz yük bindirir.
Bu basit ama etkili alışkanlıklar, hem kas dengesini korur hem de ileride oluşabilecek disk problemlerinin önüne geçer.
Sonuç
Akıllı telefonlar yaşamı kolaylaştırsa da, yanlış kullanıldığında boyun ve omurga sağlığı için ciddi tehdit oluşturur. Uzun süreli öne eğilme ve kötü duruş alışkanlıkları, zamanla boyun fıtığı gelişimine yol açabilir. Erken dönemde alınacak ergonomik önlemler ve düzenli egzersizlerle bu riskleri azaltmak mümkündür.
Unutmayın: Omurganızı korumak, yaşam kalitenizi korumaktır.
Teknolojiyi bilinçli kullanmak, hem ağrısız bir yaşam hem de boyun fıtığı ameliyatı gerekmeden sağlıklı bir omurga için atılabilecek en güçlü adımdır
Bir Cevap Yaz
